Του Στέφανου Κασιμάτη
Ελάχιστα και μάλλον ήσσονος σημασίας είναι αυτά που μάθαμε από τη δημοσίευση των δηλώσεων «πόθεν έσχες» των βουλευτών. Κυρίως, ότι στην Ελλάδα το ακίνητο θεωρείται –ή, τέλος πάντων, εθεωρείτο– η καλύτερη επένδυση. Αλλά, θα μου πείτε, αυτό δεν το γνωρίζαμε ανέκαθεν; Σωστά, είναι πολιτισμικό. Το σχεδόν καινούργιο που προέκυψε είναι ότι, πέραν του αδιαμφισβήτητου και αξιέπαινου ενδιαφέροντος για τα συμφέροντα των ψηφοφόρων τους, πολλοί βουλευτές έχουν και ίδιο συμφέρον (απολύτως θεμιτό) ώστε να αντιδρούν τόσο έντονα στην υπερφορολόγηση των ακινήτων. Αλλά και αυτό το υποψιαζόμασταν· τώρα, απλώς διαθέτουμε και κάποιες ενδείξεις.
Από εκεί και πέρα, στις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης των βουλευτών βρίσκουμε λίγο απ’ όλα για τον καθένα. Μάθαμε, λ.χ., γιατί η φλογερή βουλευτίνα του ΣΥΡΙΖΑ Τζένη Βαμβακά δεν έχει δεκάρα – πού ξόδεψε τα λεφτά γίνεται αμέσως φανερό από τη φωτογραφία της. Μάθαμε ακόμη (και μας εξέπληξε) ότι ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και διαπρεπής πρώην συνδικαλιστής τραπεζοϋπάλληλος Δημήτρης Τσουκαλάς πήρε εφάπαξ περίπου ένα εκατομμύριο ευρώ. Αλλά προς τι η κατάπληξη; ΠΑΣΟΚ ήταν ο άνθρωπος και παραμένει πάντα – και μάλιστα εκπρόσωπος του αυθεντικού, του καθαρόαιμου ΠΑΣΟΚ, αυτού που μετακόμισε στον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν θα φρόντιζε το μέλλον του; Μάθαμε, επίσης, από την επεξηγηματική δήλωση που έκανε η ίδια σχετικά με το ύψος του τραπεζικού λογαριασμού της, ότι η αυστηρή Νάντια Βαλαβάνη, που την κάνεις από την όψη και τη φωνή τουλάχιστον 60, είναι στην πραγματικότητα μόλις 53 ετών! Το ότι διαθέτει στην τράπεζα οκτακόσιες χιλιάδες δεν προξενεί έκπληξη: για τον σώφρονα, τον γνωστικό άνθρωπο, η οικογενειακή περιουσία ή το γερό κομπόδεμα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να αφοσιωθείς, κατά δήλωση της ιδίας, «στην πάλη για έναν καλύτερο κόσμο» και, εκ παραλλήλου, στην ποίηση.
Ισως τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματα είναι αυτά που αφορούν τους δύο περιφανείς οικονομολόγους του ΣΥΡΙΖΑ: τον Γιώργο Σταθάκη και τον μικρανιψιό του διοικητή της ηρωικής Ορεινής Ταξιαρχίας Θρασύβουλου Τσακαλώτου, ονόματι Ευκλείδη. Αμφότεροι επενδύουν τις οικονομίες τους σε ξένες εταιρείες από αυτές που κατακεραυνώνει ο ΣΥΡΙΖΑ ως υποδείγματα του ληστρικού καπιταλισμού, όπως η J.P. Morgan και η BlackRock. Εδώ αξίζει να σταθούμε. Το γεγονός έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς μας υποχρεώνει να θυμηθούμε ξανά ένα μάθημα πολύ παλιό –τόσο παλιό όσο και ο σοσιαλισμός–, το οποίο όμως εμείς επιμένουμε να ξεχνάμε· ότι, δηλαδή, το γεγονός ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι αριστεροί δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι είναι και κορόιδα. Τα κορόιδα, εν προκειμένω, δεν αποκλείεται μάλιστα να είναι όσοι τους ψηφίζουν, πειθόμενοι από τη θλιβερή ατημελησία της όψης και τη φιλολαϊκή ρητορική των βουλευτών ότι ανήκουν στην ίδια κατηγορία με τους ψηφοφόρους τους...
Στο μυθιστόρημα «Vanity Fair» (ο Ευκλείδης θα το έχει διαβάσει στο πρωτότυπο, είμαι σίγουρος...), ο μεγάλος Thackeray πλάθει τον απολαυστικό χαρακτήρα της γηραιάς και πλουσίας θείας Ματίλντα, η οποία προκειμένου να διασκεδάζει εις βάρος των συγγενών της, που περιμένουν πότε θα πεθάνει για να την κληρονομήσουν, τους προκαλεί με κάθε ευκαιρία επιδεικνύοντας τις προοδευτικές απόψεις της για τα κοινωνικά θέματα. Φυσικά, η πραγματικότητα της ζωής έρχεται κάποτε να αποδείξει ότι η θεία «μιλάει σαν τον Ολιβερ Κρόμγουελ και σκέπτεται σαν τον Κάρολο Α΄», όπως το θέτει έξοχα ο αγαπημένος της ανιψιός.
Αυτό δεν σημαίνει, προς Θεού, ότι είναι υποκριτές ο Σταθάκης και ο Ευκλείδης! (Συγγνώμη, αλλά μου είναι αδύνατον να συνδέσω αυτόν τον άνθρωπο με το τιμημένο επώνυμό του, έστω και αν είναι δικό του...) Αλλωστε, ούτε η θεία Ματίλντα είναι. Αυτό που μάλλον συμβαίνει είναι ότι, όπως ο μυθιστορηματικός χαρακτήρας του Thackeray έτσι κι αυτοί αποφασίζουν με άλλα μέτρα τις υποθέσεις της ζωής τους από εκείνα που χρησιμοποιούν για τις ζωές των άλλων. Δεν υπάρχει τίποτε το μεμπτό σε αυτό – το λέω ειλικρινά. Η επιδίωξη του ατομικού συμφέροντος είναι κανόνας της ανθρώπινης φύσης. Το πρόβλημα είναι μάλλον της Αριστεράς εν γένει, που δεν μπορεί να συμφιλιωθεί με αυτήν την απλή πραγματικότητα της ζωής και επιμένει να ονειρεύεται ότι μπορεί να την αλλάξει ριζικά.
Γιατί οι άνθρωποι γίνονται αριστεροί είναι μεγάλο θέμα. Οι απλοϊκοί και οι τεμπέληδες επειδή έτσι εξασφαλίζουν την ηθική και πνευματική ασφάλεια: ασπάζονται μια πίστη, η οποία τους θέτει αυτομάτως στη μεριά των «καλών» και, συγχρόνως, τους προσφέρει απαντήσεις για όλα. Αν οι ίδιοι δεν τις ξέρουν, δεν πειράζει· γι’ αυτό υπάρχει η καθοδήγηση του κόμματος, όπως για κάποιους άλλους υπάρχει ο παπάς. Με τους σκεπτόμενους ανθρώπους όμως, όπως ο Σταθάκης και ο Ευκλείδης, το ζήτημα είναι πολύ πιο σύνθετο. Υποθέτω ότι παίζει κάποιο ρόλο η γοητεία της μάταιης αναζήτησης ενός συνολικού συστήματος ιδεών για την τέλεια κοινωνία. Ισως, επίσης, να ευθύνεται η ψυχολογική τάση, που αποδίδεται θαυμάσια με τον μπακαλιάρο για «την έφοδο προς τον ουρανό». Με άλλα λόγια, επειδή εντέλει «το ανθρώπινο είδος δεν μπορεί να αντέξει πάρα πολλή πραγματικότητα», όπως λέει και ο ποιητής, τον οποίο (και αυτόν) ο Ευκλείδης έχει οπωσδήποτε διαβάσει στο πρωτότυπο...
ΣΧΟΛΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ :
Σήμερα το πρωί, πολύ πριν διαβάσω το παραπάνω κείμενο, βρέθηκα σε μία αίθουσα αναμονής με μία παλιά γνωστή αριστερών πεποιθήσεων.
Φυσικά, αφού εξαντλήσαμε τα γνωστά οικογενειακά θέματα (παιδιά, γονείς, σύζυγοι, κλπ) πιάσαμε την πολιτική.
Όπως γίνεται με οποιαδήποτε "πολιτική" συζήτηση οποιασδήποτε παρέας εδώ και μέρες, φτάσαμε και στο πόθεν έσχες των αριστερών βουλευτών και προς μεγάλη μου έκπληξη άκουσα την "αριστερόστροφη" φίλη μου να μου λέει...
"Αριστερός είσαι όταν δεν έχεις στον ήλιο μοίρα και θέλεις να χάσουν οι πλούσιοι τις περιουσίες τους για να τις πάρεις εσύ! Να συνεχίζεις να είσαι αριστερός ενώ έχεις αποκτήσει ζηλευτή περιουσία δεν είναι λογικό, πόσο μάλλον να είσαι και 'αγωνιστής' της αριστεράς ενώ είσαι εκατομμυριούχος! Φαντάζεσαι πόσο γελοίο θα ακουγόταν να δηλώσω εγώ αριστερή; Με τέτοιο εισόδημα, τέτοιο σπίτι, τέτοιο αυτοκίνητο και παιδιά σε τέτοια πανεπιστήμια του εξωτερικού; Θα με βάραγαν και οι πέτρες!"
Εγώ έμεινα με ανοιχτό το στόμα... αλλά αυτή είχε απόλυτο δίκιο!!!
