Αρνούμαι να αναφέρω όλες τις μπούρδες που επινόησαν οι διοργανωτές για να μαζέψουν τα πρόβατα τους συντοπίτες μου σε ένα τέτοιο καραγκιοζιλίκι...
Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να μάθει λεπτομέριες στο http://www.200000.gr
Ξεχωρίζω μικρά αποσπάσματα απλώς για να φανεί η γελιότητα του πράγματος...
- "Η Κρήτη, ο τόπος που γέννησε τον πρώτο ειρηνικό πολιτισμό σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο..."
Τι να σχολιάσει κανείς σε αυτό;;;
- "Μετά το πέρας της εκδήλωσης θα προταθεί ο βασικός οδικός άξονας της Κρήτης να ονομαστεί «Οδός των λαών της γης» με παράλληλη πρόταση αναβάθμισής του, δεδομένου ότι κάθε χρόνο όλο και περισσότερες εκδηλώσεις θα πραγματοποιούνται. Ακόμα, ο βασικός άξονας θα χωριστεί νοητά σε ίσα τμήματα, όσες και οι χώρες που ο ΟΗΕ αναγνωρίζει, όπου σε κάθε τμήμα αυτού θα δοθεί με αλφαβητική σειρά και το αντίστοιχο όνομα της χώρας και αντί για σύνορα ένα γλυπτό το οποίο θα απεικονίζει δύο ανθρώπους δύο ανθρώπους αγκαλιασμένους να χορεύουν αργό πεντοζάλη με τα χαρακτηριστικά των χωρών που αντιπροσωπεύουν."
Για να καταλάβω..
Ο βασικός οδικός άξονας ο οποίος είναι άθλιος και δεκάδες άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους σε τροχαία; Για τον ίδιο μιλάμε;
Βέβαια είναι αλήθεια ότι έναν τον έχουμε και αυτόν από την περίοδο της χούντας(!) με προσθήκες τα τελευταία χρόνια. Αυτόν θα κλείνουμε κάθε χρόνο για χορούς, τραγούδια και .. τζερτζελέ;
Πάτε καλά;
Το χειρότερο όλων όμως είναι το πόσο άσχετοι και ανιστόρητοι είναι οι διοργανωτές.
Πως είναι δυνατόν κύριοι να βάζετε τον κόσμο να χορέψει πεντοζάλι για την "ειρήνη και την φιλία των λαών";!
Ξέρετε καθόλου την ιστορία του χορού αυτού;
Πεντοζάλι.
Ανήκει στην κατηγορία των πηδηχτών χορών. Στις μέρες μας αποδίδεται από άνδρες και γυναίκες, παλαιότερα όμως χορευόταν μόνον από άνδρες. Το μουσικό μέτρο του είναι 2/4, τα βήματά του 1ο και η λαβή από τους ώμους με τα χέρια τεντωμένα. Χορεύεται σε κύκλο.
Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, την οποία επίσης κατέγραψε ο Ναύτης στο βιβλίο του, αλλά και τα πολλά ιστορικά στοιχεία που συμφωνούν με αυτήν, ο χορός έλαβε τη σημερινή μουσικοχορευτική μορφή και ονομασία του στην επαρχία Κισσάμου, την περίοδο της Επανάστασης του Δασκαλογιάννη στα 1770-71 (ίσως βέβαια μετασχηματίζοντας έναν παλαιότερο πυρρίχιο ή υπορχηματικό χορό) και αποκτώντας συμβολισμούς στην ονομασία, το βηματισμό και τη μουσική του.
Ονομάστηκε πεντοζάλι, και όχι πεντοζάλης, γιατί συμβολίζει το πέμπτο ζάλο (δηλαδή βήμα), όπως ειπώθηκε η θεωρούμενη πέμπτη κατά σειρά ελπίδα των Κρητικών για απελευθέρωση της Κρήτης από τους Τούρκους και όχι γιατί έχει πέντε βήματα, όπως αβασάνιστα έχουν πει αρκετοί. Έχει δέκα βήματα, σε ανάμνηση της 10ης Οκτωβρίου του 1769, οπότε λήφθηκε η απόφαση των Σφακιανών για την πραγματοποίηση της επανάστασης, και η μουσική του αποτελείται από δώδεκα πάρτες, δηλαδή δώδεκα μουσικές φράσεις (γυρίσματα ή σκοπούς τις λένε στην Κίσσαμο), προς τιμήν των δώδεκα πρωτεργατών της εξέγερσης.
Αξιοσημείωτο είναι ότι μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1960 οι κάτοικοι των επαρχιών Κισσάμου και Σελίνου όταν χόρευαν το πεντοζάλι, στο άκουσμα κάθε σκοπού της μουσικής του χορού, φώναζαν το όνομα του καπετάνιου που αντιστοιχούσε ο μουσικός σκοπός, τιμώντας έτσι τη μνήμη του Δασκαλογιάννη των βασικών συνεργατών του και της εξέγερσής των.
Να τονισθεί ότι τα ονόματα των πρωτεργατών της επανάστασης του Δασκαλογιάννη διατηρήθηκαν στη λαϊκή μνήμη μέσω του πεντοζαλιού, δηλαδή μέσα από το συνδυασμό δύο αλληλένδετων μορφών παράδοσης, της ιστορικής προφορικής και της χορευτικής. Αυτό, όμως, που είναι εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της πολυετούς έρευνας που πραγματοποίησα για τους κρητικούς χορούς εντόπισα σε ένα ιστορικό κείμενο του 1877 τα ονόματα των πρωταγωνιστών της επανάστασης του Δασκαλογιάννη, τα οποία ταυτίζονται απόλυτα (απλώς αναφέρονται με διαφορετική σειρά) με αυτά που διατηρήθηκαν στο «ιστορικό» διαμόρφωσης και την τελετουργία του χορού. Τα στοιχεία αυτά, όπως και πολλά άλλα, πρωτοδημοσιεύτηκαν στο βιβλίο μου Οι χοροί της Κρήτης, μύθος, ιστορία, παράδοση. ΠΗΓΗ
Ας δούμε όμως πώς και από πού ξεκίνησε :
Ο Ιωάννης Βλάχος ή Δασκαλογιάννης έμπορος από την Ανώπολη Σφακίων πίστεψε στο όνειρο της απελευθέρωσης από τους Τούρκους και πεπεισμένος για την Ρωσική βοήθεια κάλεσε το φθινόπωρο του 1769 όλους τους καπεταναίους της επαρχίας Σφακίων και τους ενημέρωσε για την επικείμενη επανάσταση. Μετά από πολλές συσκέψεις αποφάσισαν η επανάσταση να ξεκινήσει στις 10 Οκτωβρίου του 1769. Οι πρωτεργάτες της επανάστασης ήταν 12 με αρχηγό το Δασκα-λογιάννη.
Ο Δασκαλογιάννης και οι υπόλοιποι καπεταναίοι έχοντας υπ’ όψιν τους αυτό που συνέβη πριν από είκοσι χρόνια στις Λουσακιές με το συρτό κάλεσαν κι αυτοί τον Στεφανή Τριαντα-φυλλάκη ή Κιόρο στην Ανώπολη για να ετοιμάσει ένα νέο χορό ειδικά γραμμένο για το «πέμπτο ζάλο» δηλαδή την επικείμενη επανάσταση. Πραγματικά ο Κιόρος πήγε στην Ανώπολη
και κάθισε έξι μήνες. Εκεί συνέθεσε τις μελωδίες του νέου χορού οι οποίες σύμφωνα με τον Δασκαλογιάννη έπρεπε να είναι 12 όσες και οι οπλαρχηγοί και τα βήματα 10 όπως η ημέρα που θα ξεκινούσε η επανάσταση. Στο ξεκίνημα της επανάστασης οι καπεταναίοι πιασμένοι από τους ώμους για να δηλώσουν την αλληλοϋποστήριξή τους χόρεψαν αυτό το νέο χορό τον οποίο ονόμασαν Πεντοζάλι και όχι Πεντοζάλης δηλαδή το πέμπτο βήμα του ξεσηκωμού.
Άλλη εκδοχή θέλει το Πεντοζάλι να έχει δημιουργηθεί από τη συμφωνία πέντε καπεταναί-ων για την επανάσταση που ο καθένας είχε το δικό του γύρισμα.
Στο ξεκίνημά του ήταν καθαρά ανδρικός χορός και χορευόταν από άντρες οπλισμένους .Το μαύρο κρουσάτο μαντήλι που φοράνε οι χορευτές μαρτυρά τις θυσίες του κρητικού λαού. Σιγά σιγά άρχισε να χορεύεται και από γυναίκες. Οι χορευτές είναι πιασμένοι από τους ώμους. Στο Πεντοζάλι ο μπροστινός δεν επιδίδεται σε ατομικές φιγούρες αλλά είναι ενσωματωμένος με το σύνολο εκτελώντας μόνο ομαδικές φιγούρες. Tα πολλαπλά χτυπήματα « οι πατιές» όπως λέγονται των χορευτών στο έδαφος συμβολίζουν τις ομοβροντίες των όπλων στη μάχη. Οι γυναίκες δεν εκτελούν ομαδικές ή ατομικές φιγούρες. Στην Κίσσαμο συνηθίζεται να φωνάζουν το .όνομα του κάθε οπλαρχηγού σε κάθε γύρισμα της μελωδίας
Εδώ πρέπει και πάλι να τονιστεί ότι και στο Πεντοζάλι όπως άλλωστε και στους περισσό-τερους χορούς με το πέρασμα των χρόνων η αυστηρή δομή των χορών έχει χαλαρώσει για διά-φορους λόγους. Επίσης ο χορός δεν διαχωριζόταν σε σιγανό και σε γρήγορο. Η διάκριση αυτή έγινε κατά το 1950 όταν μερικοί λυράρηδες της κεντρικής Κρήτης γύριζαν τις κοντυλιές του Σι-γανού τον οποίο είδαμε παραπάνω σε Πεντοζάλι και η σχέση αυτή έχει σήμερα καθιερωθεί ΠΗΓΗ
Τελικά δεν έχουμε ίχνος κοινής λογικής....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου