Κλείστε τα πάντα...

Του Σταμάτη Ζαχαρού

Ουδείς, προφανώς, μπορεί να αμφισβητήσει τη νομική αυθεντία του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας. Δικαιούται ωστόσο να εκφράσει εύλογα ερωτήματα που γεννώνται σχετικά με τις αποφάσεις του, ιδίως όταν εμπίπτουν στα πλαίσια της κοινής λογικής. Η απόφαση του ΣτΕ να αναστείλει την προηγούμενη απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης για πιλοτική λειτουργία των καταστημάτων όλες τις Κυριακές του χρόνου, αφήνει αναπάντητα διάφορα ερωτήματα στο μυαλό των πολιτών.

Το σκεπτικό της απόφασης βασίζεται σε δύο επιχειρήματα που εξαρχής είχαν διατυπωθεί από τους πολέμιους της συγκεκριμένης πολιτικής. Τα επιχειρήματα αφορούν στην «ανεπανόρθωτη οικονομική βλάβη» και την «αυτονοήτως δυσεπανόρθωτη ηθική βλάβη» που προκύπτει από τη λειτουργία των καταστημάτων για καταστηματάρχες, εμπόρους και υπαλλήλους.

Όταν όμως το σημαντικότερο δικαστήριο της χώρας λαμβάνει μια τέτοια απόφαση, εκτός του ότι θα πρέπει να γίνεται σεβαστή απ’ όλους, δημιουργεί ταυτόχρονα ένα ισχυρό δεδικασμένο, που μπορεί με τη σειρά του να δημιουργήσει ένα σωρό παρενέργειες. Με δεδομένο ότι αρκετά καταστήματα παραμένουν ανοιχτά την Κυριακή (ανθοπωλεία, καφετέριες, εστιατόρια αλλά και όλα τα καταστήματα σε τουριστικές περιοχές) μπορεί να προσφύγει κάποιος ζητώντας να απαγορευθεί η λειτουργία και σε όσα καταστήματα ήταν μέχρι τώρα ανοιχτά.

Γιατί δηλαδή δεν δημιουργείται βλάβη –οικονομική και ηθική- στους ιδιοκτήτες και τους εργαζόμενους στα καταστήματα που λειτουργούν ήδη τις Κυριακές; Ποιο είναι το κριτήριο που διακρίνει τον ιδιοκτήτη ή τον εργαζόμενο που υπόκειται τη βλάβη από αυτόν που δεν πλήττεται; Μήπως το είδος της επιχείρησης και η γεωγραφική θέση του; Προφανώς και αυτοί οι συμπολίτες μας θέλουν να απολαμβάνουν χρόνο με τις οικογένειές τους όπως και κάθε άλλος. Όσο για τον εκκλησιασμό; Πέραν όλων των άλλων, το ωράριο είχε καθοριστεί έτσι ώστε τα καταστήματα να ανοίγουν μετά το πέρας της λειτουργίας.

Λογικά, όποιος προσφύγει θα πρέπει να δικαιωθεί και τότε μία ημέρα την εβδομάδα η πόλη θα κατεβάζει ρολά, ενώ χειρότερη εξέλιξη θα είναι η υλοποίηση της απόφασης στη Σαντορίνη ή τη Μύκονο… Το Δικαστήριο εξαιρεί βεβαίως τις τουριστικές περιοχές, αλλά εκεί τα όρια είναι δυσδιάκριτα. Εκτός και αν το ΣτΕ θεωρεί δεδομένο ότι το κέντρο της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης δεν είναι τουριστικές περιοχές. Οι τουριστικοί παράγοντες πάντως έχουν άλλη άποψη και η εθνική στρατηγική για τον τουρισμό αποβλέπει στην ανάδειξη της Πρωτεύουσας και άλλων πόλεων ως διεθνείς τουριστικούς προορισμούς.

Παράδοξο είναι επίσης το γεγονός ότι θέτει και μία ακόμη διάκριση με βάση τα τετραγωνικά! Προφανώς δεν θεωρεί ότι το μεγαλύτερο κατάστημα προκαλεί μεγαλύτερη βλάβη. Είναι πασιφανές ότι πρόκειται για ένα μέτρο προστασίας προς τους μικροκαταστηματάρχες. Μπορεί λοιπόν στο μέλλον με βάση αυτό το διαχωρισμό να δούμε και άλλες μορφές η χρονική επέκταση του προστατευτισμού.

Η απόφαση του ΥΠΑΝ ήταν πιλοτική και θα ίσχυε μέχρι τον προσεχή Μάιο. Ο χρόνος θα ήταν επαρκής για να υπάρξει μια ασφαλής εκτίμηση για τα αποτελέσματα. Το ΣΤΕ αποφάσισε να διακόψει το «τεστ» θεωρώντας ότι σ’ αυτό το διάστημα οι ιδιοκτήτες και οι υπάλληλοι θα πάθαιναν ανεπανόρθωτη οικονομική ζημιά ενώ θα διαταρασσόταν η οικογενειακή τους γαλήνη. Φυσικά θα επηρεαζόταν σημαντικά και η πίστη τους. Προσοχή, βλάβη θα πάθαιναν μόνο οι επιχειρηματίες και οι εργαζόμενοι που μέχρι σήμερα δεν δούλευαν τις Κυριακές. Οι υπόλοιποι μάλλον έχουν πάθει ανοσία. 

Μέχρι τώρα πάντως, η γενική εικόνα της extra λειτουργίας δείχνει να γίνεται αποδεκτή με θέρμη. Τόσο από τους επιχειρηματίες όσο και από τους καταναλωτές. Οι συνδικαλιστικοί φορείς φυσικά αντιδρούν αλλά οι εικόνες των κατάμεστων αγορών τόσο τις Κυριακές όσο και κατά τις «λευκές νύχτες» δημιουργούν ένα οξύμωρο.

Είναι φυσικό σχεδόν σε κάθε κοινωνία να υπάρχουν σφοδρές αντιδράσεις ενάντια σε κάθε μεταρρύθμιση. Πολλοί είναι αυτοί που ξεβολεύονται και προφανώς επιχειρούν με λύσσα να αποτρέψουν τις αλλαγές. Το δικαστήριο προφανώς οφείλει να ακούσει τις αιτιάσεις αυτών που θεωρούν ότι πλήττονται με ιδιαίτερη ζέση. Οφείλει επίσης να αφουγκράζεται τις αλλαγές των καιρών αλλά και να αιτιολογεί επαρκώς τις –ούτως ή άλλως σεβαστές- αποφάσεις του, ιδίως όταν φαίνεται να είναι ενάντια στις επιθυμίες της κοινωνίας.

ΠΗΓΗ capital.gr